Микропластик ұрық сапасын төмендететін болып шықты
Микропластик ұрық сапасын төмендететін болып шықты
1 ай бұрын 818 Материалды көшіріп басқан жағдайда islam.kz порталына сілтеме берілуі міндетті

Қытай дәрігерлері полистирол микропластиктің аз бөлігінің өзі ерлер шәуетінің сапасына және ұрпақ өрбіту қабілетіне қалай әсер ететінін анықтады.  Сонымен қатар, Ғалымдар микропластиктің зиянын күшейтетін факторды ашты. Бұл жайында islam.kz порталы Environmental Pollution мерзімді басылымына сілтеме жасай отырып мәлім етеді. Дәлірегі, Шанхайдағы Жиатұн университетінің және Бейжіңдегі медициналық университетіне қарасты Төжен ауруханасының урологтары бұл бағытта тышқандарға тәжірибе жүргізе келе  полистирол бөлшектерінің төмен деңгейі майлы немесе майсыз  азықпен бірге берілсе де сперматозоидтардың сапасы мен санын айтарлықтай төмендететінін анықтады. 20 ғасырдың екінші жартысынан бастап адамдар пластикалық бұйымдарды барлық жерде қолдана бастады. Дегенмен, адамзаттың пластикпен күресе бастағаны бертін: одан жасалған бір жолғы ыдыстар мен су құйылатын құтылар табиғи ортада 450 жылда, ал тіс щеткалары 500 жылда ыдырайтыны белгілі болды. Ұсақ пластик сынықтары (әдетте көлемі бес миллиметрден аз) үнемі топыраққа және әлемдік мұхитқа тап болып, ауа, су және қорек арқылы адам мен жануарлардың организіміне енеді. Қоршаған ортаның микропластикпен ластануна және оның ұрпақ өрбіту қабілетіне тигізер әсері көптен бері зерттеліп келеді. Мәселен, 2022 жылы Қытайдың Хенан провинциясының ғалымдары сперматозоидтардың сапасын төмендетуге ықпал ететін микропластиктердің ең төменгі дозасының (күніне) дене салмағының келісіне шаққандағы мөлшерін есептеп шығарды - 0,016 миллиграм. Соңғы 80 жыл ішінде ерлер шәуетінің құнарлылығының төмендеуінің себептерінің біріне осы микропластикті жатқызды. Қытай ғалымдары осы уақытқа дейін ерлердің ұрпақ өрбіту функциясына полистиролдың төмен деңгейі - винилбензолды өңдегеннен кейін алынатын аморфты полимердің бүгінде шамамен 15,6 миллион тоннасының өндірілетінін және жыл сайын мөлшері артып келе жатқанын анықтады. Тағам қаптамасында жиі қолданылатын полистирол пластиктің сегіз түрінің ең көп таралған түріне жатады. Урологтардың тәжірибе нәтижесі бойынша полистирол тышқандардың қуық асты безіндегі қабыну деңгейін айтарлықтай арттырған, бұдан бөлек, қуық асты безінің эпителиінің апоптозы (физиологиялық жасушалардың өлуі - ред.) және ұрық сұйықтығындағы мырыш пен цитрат сияқты қоректік заттардың деңгейінің төмендеуіне әкелген. Қуық асты безі - аталық сүтқоректілер организіміндегі экзокринді түтікшелі-алвеолярлы без; ол эякуляция мен ұрпақ өрбітуде маңызды рөл атқарады.  Оның секрециясы ұрық сұйықтығының негізгі компоненттерінің бірі бола отырып, жетілген сперматозоидтардың қоректенуін қамтамасыз етеді және сперматозоидтардың сұйылуына, аталық жыныс жасушаларының белсенділік танытуына және сыйымдылығына ықпал етеді.

Ұқсас материалдар:

«Микрропластиктің инусльтқа ұрындыратыны анықталды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikrroplastiktin-inusltqa-uryndyratyny-anyqtaldy-20252/#gsc.tab=0);

«Микропластик алдымен ішекке түсіп, өзге ағзаларға тарайтыны белгілі болды» (https://islam.kz/kk/news/madeniet/mikroplastik-aldymen-ishekke-tusip-ozge-agzalarga-taraityny-belgili-boldy-20140/#gsc.tab=0);

«Ғалымдар пластикалық шөлмектегі судың денсаулыққа қаншалықты қауіпті екенін анықтады" (https://islam.kz/kk/news/arturli/galymdar-plastikalyq-sholmektegi-sudyn-densaulyqqa-qanshalyqty-qauipti-ekenin-anyqtady-19681/#gsc.tab=0);

«Нанопластиктің ішек микробиомына қалай әсер ететіні белгілі болды» (https://islam.kz/kk/news/gylym/nanoplastiktin-ishek-mikrobiomyna-qalai-aser-etetini-belgili-boldy-14601/#gsc.tab=0);

«Алғаш рет микропластиктің қауіпті ауруға шалдықтыратыны анықталды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/algash-ret-mikroplastiktin-qauipti-auruga-shaldyqtyratyny-anyqtaldy-19455/#gsc.tab=0);

«Микропластик миға да енуі мүмкін–зерттеу» (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastik-miga-da-enui-mumkin-zertteu-16096/#gsc.tab=0);

«Зерттеу: микропластик ми жасушаларында қабыну тудырады» (https://islam.kz/kk/news/arturli/zertteu-mikroplastik-mi-jasushalarynda-qabynu-tudyrady-19059/#gsc.tab=0);

"Миға жиналған микропластиктің қандай қауіп төндіретіні айтылды" (https://islam.kz/kk/news/arturli/miga-jinalgan-mikroplastiktin-qandai-qauip-tondiretini-aityldy-19121/#gsc.tab=0);

«Зерттеу: микротолқынды пештегі пластик млрд нанобөлшек бөледі» (https://islam .kz/kk/news/rturli/zertteu-mikrotolqyndy-peshtegi-plastik-mlrd-nanobolshek-boledi-19012/#gsc.tab=0);

«Адам әр сағат сайын микропластиктің 16 тозаңын жұтады» (https://islam.kz/kk/news/arturli/adam-ar-sagat-saiyn-mikroplastiktin-16-tozanyn-jutady-18765/#gsc.tab=0);

"Адам аптасына орта есеппен 5 грамм пластик жейді – зерттеу" (https://islam.kz/kk/news/arturli/adam-aptasyna-orta-eseppen-5-gramm-plastik-jeidi-zertteu-16854/#gsc.tab=0);

"Тағам қапталған пластик бөлшегі екі сағаттан соң тамақтанған тышқанның миынан табылды" (https://islam.kz/kk/news/arturli/tagam-qaptalgan-plastik-bolshegi-eki-sagattan-son-tamaqtangan-tyshqannyn-miynan-tabyldy-18508/#gsc.tab=0);

«Микропластик адам жасушасының жауына айналуы мүмкін» (https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastik-adam-jasushasynyn-jauyna-ainaluy-mumkin-17393/#gsc.tab=0https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastik-adam-jasushasynyn-jauyna-ainaluy-mumkin-17393/#gsc.tab=0);

«Адам өкпесінен алғаш рет микропластик табылды" (https://islam.kz/kk/news/arturli/adam-okpesinen-algash-ret-mikroplastik-tabyldy-16855/#gsc.tab=0);

«Адам қанынан алғаш рет микропластик табылды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/adam-qanynan-algash-ret-mikroplastik-tabyldy-16554/#gsc.tab=0);

«Ота жасалған адамдардың жүрегінен микропластик табылды» (https://islam.kz/kk/news/alem/ota-jasalgan-adamdardyn-jureginen-mikroplastik-tabyldy-19032/#gsc.tab=0);

«Біз тұтынып жүрген азық-түлікке микропластиктің қалай енетінін білгіңіз келеме» (https://islam.kz/kk/news/gylym/biz-tutynyp-jurgen-azyq-tulikke-mikroplastiktin-qalai-enetinin-bilginiz-kele-me-13863/#gsc.tab=0);

«Микропластик қауіпті вирустың сулы ортада аманқалуына көмектеседі» (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastik-qauipti-virustyn-suly-ortada-aman-qaluyna-komektesedi-17034/#gsc.tab=0);

«Микропластиктен аса қауіпті бактерия табылып жатыр" (https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastikten-asa-qauipti-bakteriya-tabylyp-jatyr-15524/#gsc.tab=0);

«Микропластик супер бактерияларға қалай көмектеседі?» (https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastik-super-bakteriyalarga-qalai-komektesedi-15210/#gsc.tab=0);

«Микропластик бактерияның төзімділігін 30 есе арттырады» (https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastik-bakteriyanyn-tozimdiligin-30-ese-arttyrady-15015/#gsc.tab=0);

«Өсімдік көмегімен судағы микропластикті жоюдың әдісі табылды» (https://islam.kz/kk/news/gylym/osimdik-komegimen-sudagy-mikroplastikti-joyudyn-adisi-tabyldy-16567/#gsc.tab=0);

«Өсімдіктер де пластикпен "қоректенетін» болып шықты» (http://islam.kz/kk/news/arturli/osimdikter-de-plastikpen-qorektenetin-bolyp-shyqty-13766/#gsc.tab=0); 

"Организиміне микропластик енген жәндіктің эволюциялық өзгеріске ұшырайтыны анықталды" (https://islam.kz/kk/news/gylym/organizimine-mikroplastik-engen-jandiktin-evolyutsiyalyq-ozgeriske-ushyraityny-anyqtaldy-16853/#gsc.tab=0);

«Әлемді микропластиктен ағаштың бір түрімен тазартуға болады» (https://islam.kz/kk/news/gylym/alemdi-mikroplastikten-agashtyn-bir-turimen-tazartuga-bolady-16454/#gsc.tab=0);

«Суды нанопластиктен тазарту технологиясы пайда болды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/sudy-nanoplastikten-tazartu-tehnologiyasy-paida-boldy-20013/#gsc.tab=0);

«Суды микропластиктен қайнату арқылы тазартуға болатыны анықталды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/sudy-mikroplastikten-qainatu-arqyly-tazartuga-bolatyny-anyqtaldy-20022/#gsc.tab=0);

"Микропластиктің далаға қарағанда үйде шоғырлану деңгейі жоғары болып шықты" (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastiktin-dalaga-qaraganda-uide-shogyrlanu-dengeii-jogary-bolyp-shyqty-15375/#gsc.tab=0);

«Микропластик адам организімінен де табылды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastik-adam-organiziminen-de-tabyldy-14000/#gsc.tab=0);

«Топырақта тіршілік ететін организмдерге микропластиктің әсері» (https://islam.kz/kk/news/gylym/topyraqta-tirshilik-etetin-organizmderge-mikroplastiktin-aseri-14080/#gsc.tab=0);

«Қоршаған ортада ұзағырақ жатып қалған микропластиктің қандай қауіп төндіретіні айтылды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/qorshagan-ortada-uzagyraq-jatyp-qalgan-mikroplastiktin-qandai-qauip-tondiretini-aityldy-14521/#gsc.tab=0);

"Микропластикке арналған сүзгі жасалды" (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastikke-arnalgan-suzgi-jasaldy-16775/#gsc.tab=0)  

 

0 пікір
Мұрағат