Адам баласының бұл дүниеде жүріп өтетін жолы – бейне бір белгісіздікке толы сапар. Бұл сапарда әркімнің өз сұрағы, өз ізденісі бар. Жан тыныштығын іздеген жүрек, шындықты аңсаған ой, мәнді өмірді көксеген ар-ождан. Міне, осы рухани ізденістердің жауабы – Құран Кәрімде жатыр.
Құран – жай ғана діни мәтін емес, ол – Жаратушының пендесіне арнаған үндеуі, жүрекке түсетін нұр, санаға бағыт беретін жарық. Ол әрбір адамның ішкі жан дүниесіне әсер етіп, өмір жолын айқындайтын иләһи мұғжиза.
Құран – жан жарасын емдейтін шипа
Бүгінгі таңда адамдардың көбі тән сырқатынан бұрын, жан жарасымен арпалысып жүр. Күйзеліс, үмітсіздік, ішкі күйініш – бұлардың бәрі адамды әлсіретіп, рухани тұңғиыққа итермелейді. Осындай күйде жүрген жанға сөздің емес, Құдайдың сөзі – Құранның ғана шипа бола алатыны ақиқат.
Құран аяттары жүректі жұбатады, ішкі мазасыздықты басады, пендені үмітке жетелейді. Ол – шипа, өйткені ол Алланың мейірімінен түскен нұр. Құранды шын ықыласпен оқу – жүрекке тыныштық ұялату, жан дүниеге сабыр сыйлау деген сөз.
Құран – өмір жолына түскен шамшырақ
Беймәлімдікке толы өмір жолында адаспай, сүрінбей жүру үшін жол көрсететін шырақ қажет. Құран – дәл сондай шырақ. Ол адамның өмірлік шешімдеріне, мінез-құлқына, адами қарым-қатынастарына нақты нұсқау береді. Ізгілікке бастайды, жамандықтан сақтандырады.
Құран бізге тек намаз, ораза жайлы ғана емес, адамгершілік, әділет, кешірім, жауапкершілік, ата-анаға құрмет сияқты адамзаттық құндылықтарды үйретеді. Яғни, ол – тұтас бір өмір салтының негізі.
Құран – тіршіліктің тынысы, мәңгіліктің үні
Құранмен өмір сүру – бұл дүние мен ақыретті тең ұстау. Ол адамды тек дүниелік табысқа емес, мәңгілік мақсатқа бағыттайды. Құранды оқып, жүрекке сіңірген жан өзгереді – болмысы ізгіленіп, сөзі көркем, ісі әділетті бола түседі.
Себебі Құран тек ақпарат емес – тәрбие құралы. Ол адамды кемелдікке жетелейді, өз-өзіне, қоғамға, Тәңірге деген қарым-қатынасын қалыптастырады.
Батыс ойшылдарының Құранға берген әділ бағасы
Құран – тек мұсылмандар үшін ғана емес, әділ көзқараспен қараған өзге дін өкілдері мен батыс философтары үшін де терең ой тудыратын кітап. Төменде Құранға тәнті болған кейбір еуропалық ойшылдардың нақты пікірлерін ұсынамыз:
Иоганн Вольфганг Гёте (1749–1832), неміс ақыны және ойшылы:
«Қанша рет оқысақ та, алғашында Құран бізді таңырқатып, тіпті түрпідей тисе де, уақыт өте келе ол бізді өзіне тартып, таң қалдырып, соңында құрмет көрсетуімізге мәжбүр етеді... Оның стилі — мазмұны мен мақсатына сай, қатаң, ұлы, кейде қорқынышты, бірақ нағыз асқақтықпен үйлесіп тұрады. Бұл кітап ғасырлар бойы әсерлі ықпалын жүргізе береді». (T.P. Hughes, «Dictionary of Islam», 526-беттен алынған)
Морис Бюкай (1920–1998), француз дәрігері және зерттеуші, «Библия, Құран және ғылым» кітабының авторы:
«Мұхаммед Құранды өзі жазды деушілердің пікірлері мына шындық алдында әлсіз. Қалайша сауатсыз адам араб әдебиетінің ең керемет туындысын жасап, ғылымға қатысты дәл және қателіксіз мәлімдемелер жасай алды? Бұл оның өз кезеңінен асып кеткендігін көрсетеді». ("The Bible, the Quran and Science", 1978, 125-бет)
Г. Марголиоут (G. Margoliouth):
«Құран — әлемдегі ұлы діни кітаптардың арасында ерекше орын алатын шығарма. Бұл әдебиет саласындағы ең жас, бірақ әсер ету қуаты жағынан ешқайсысына жол бермейді. Ол адам ойының жаңа сатысын қалыптастырып, жаңа адам типін тудырды. Құран бастапқыда әртүрлі тайпаларды батыр ұлтқа айналдырды да, кейін бүкіл мұсылман әлемінің саяси-діни құрылымын қалыптастырды. Бұл құрылым қазір де Еуропа мен Шығыс үшін елеулі күшке айналған». (J.M. Rodwell аудармасының кіріспесінен, Everyman's Library, 1977, VII-бет)
Карлайл Томас (1795–1881), шотланд философы:
«Құран – нағыз ақиқатқа негізделген. Оның үні – адамның жүрегін қозғайтын шын сөз. Мұхаммед – нағыз пайғамбар.»
Қорытынды
Құран – жүрекке тыныштық, жанға ем, ақылға бағыт, өмірге мағына сыйлайтын қасиетті мұра. Оны тек оқып қана қоймай, жүрекпен түсініп, амал ету – шынайы мұсылмандықтың белгісі.
Біз Құранмен өмір сүрген сайын өміріміз мағыналанады, жүрегіміз тынышталады, болашағымыз нұрланады. Сол себепті Құранды тек үйде емес, жүректе ұстауымыз керек.
islam.kz
