Татар ғалымдары бидайды құрғақшылыққа төзімді ететін амалды тапты
|
Қазан мемлекеттік аграрлық университетінің ғалымдары «Йолдыз» (Жұлдыз) сортының жаздық бидайының және «Сұлтан» сортының соясының тұқымын Bacillus туысының бактерияларымен өңдеу өз кезегінде бұл дақылдардың өнімділігін тиісінше 30% және 40% арттыруға, сонымен қатар олардың құрғақшылыққа төзімді ететінін анықтады. Бұл жайында islam.kz порталы ресейлік «Жаңалықтар» ақпарат агенттігіне сілтеме жасай отырып мәлім етеді. Жаздық бидайдың «Йолдыз» сорты үшін ең жақсы нәтижені Bacillus subtilis KS-55 AU бактериясы көрсетті, ол өсімдік жасушаларына елеулі зақым келтіретін зиянды процесс - липидтердің тотығу деңгейін 46%-ға төмендетті. Сонымен қатар, бұл бактериялар өңделмеген тұқымдармен салыстырғанда өсімдіктердің стрестік жағдайларда өмір сүруіне көмектесетін пролиннің, амин қышқылының деңгейін 148%-ға арттырды. Жарықтың сіңірілуіне және қоректік заттардың түзілуіне жауап беретін фотосинтетикалық пигменттердің мөлшері де 6%-ға өсті. Бұдан бөлек, Bacillus тобының бактериясымен өңделген тұқымның тамыры тереңге кеткен. Яғни, өсімдіктің тамыр жүйесін ұлғайтқан, ал бұл жайт, яғни, өсімдіктің ылғалды тереңнен тартып, құрғақшылыққа төзімділігін арттырады. Ал Сұлтан сортының соя дақылдары үшін Bacillus cereus KS-59 AU бактериясы липидтердің тотығуын 47%-ға төмендетіп, пролин деңгейін 73%-ға жоғарылататын ең тиімдісі болып шықты. Bacillus pumilus KS-61 AU штаммы өңделмеген тұқымдармен салыстырғанда соя өсімдіктеріндегі хлорофилл мөлшерін 141%-ға арттырды.
Ұқсас материалдар:
«Аптап ыстыққа төзімді бидай шығарылды» (https://islam.kz/kk/news/madeniet/aptap-ystyqqa-tozimdi-bidai-shygaryldy-13540/#gsc.tab=0);
«Бидайдан гөрі жаһандық жылынуға төтеп беретін астықты өсімдік» (https://islam.kz/kk/news/gylym/bidaidan-gori-jahandyq-jylynuga-totep-beretin-astyqty-osimdik-14713/#gsc.tab=0);
«Құрғақшылық жайлағанда астық түсімін арттыратын тиімді тәсіл табылды» (https://islam.kz/kk/news/gylym/qurgaqshylyq-jailaganda-astyq-tusimin-arttyratyn-tiimdi-tasil-tabyldy-18047/#gsc.tab=0);
«Құрғақшылыққа төзімді ету үшін өсімдіктердің метаболизмін өзгертпек» (https://islam.kz/kk/news/gylym/qurgaqshylyqqa-tozimdi-etu-ushin-osimdikterdin-metabolizmin-ozgertpek-14307/#gsc.tab=0);
«Өсімдіктің құрғақшылыққа қалай қарсылық көрсететіні (тетігі) анықталды – астық түсімін арттыратын жаңалық» (https://islam.kz/kk/news/gylym/osimdiktin-qurgaqshylyqqa-qalai-qarsylyq-korsetetini-tetigi-anyqtaldy-astyq-tusimin-arttyratyn-janalyq-16453/#gsc.tab=0);
«Бидайдан гөрі жаһандық жылынуға төтеп беретін астықты өсімдік» (https://islam.kz/kk/news/gylym/bidaidan-gori-jahandyq-jylynuga-totep-beretin-astyqty-osimdik-14713/#gsc.tab=0);
«Өсімдіктің суды үнемдеуіне мүмкіндік беретін тың тәсіл табылды» (https://islam.kz/kk/news/gylym/osimdiktin-sudy-unemdeuine-mumkindik-beretin-tyn-tasil-tabyldy-15051/#gsc.tab=0);
«Өсімдіктірдің аптап ыстыққа төтеп беруіне көмектесетін бактерия табылды» (https://islam.kz/kk/news/gylym/osimdiktirdin-aptap-ystyqqa-totep-beruine-komektesetin-bakteriya-tabyldy-15017/#gsc.tab=0);
«Астық немесе жеміс түсімін арттыратын биометан жасалды» (https://islam.kz/kk/news/gylym/astyq-nemese-jemis-tusimin-arttyratyn-biometan-jasaldy-16402/#gsc.tab=0);
«Құрғақшылыққа төзімді ГМО бидайды өсіруге тұңғыш рет рұқсат етілді» (https://islam.kz/kk/news/alem/qurgaqshylyqqa-tozimdi-gmo-bidaidy-osiruge-tungysh-ret-ruqsat-etildi-14238/#gsc.tab=0);
"ГМО өсімдік климат дағдарысынан құтқарады" (https://islam.kz/kk/news/arturli/gmo-osimdik-klimat-dagdarysynan-qutqarady-16401/#gsc.tab=0);
«Ауруға бой алдырмайтын, құрғақшылыққа төзімді әрі өнімділігі жоғары сәбіз сорты алынды»(https://islam.kz/kk/news/gylym/auruga-boi-aldyrmaityn-qurgaqshylyqqa-tozimdi-ari-onimdiligi-jogary-sabiz-sorty-alyndy-19787/#gsc.tab=0);
«Cелекционерлер құрғақшылыққа төзімді қауынның екі түрін шығарды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/celektsionerler-qurgaqshylyqqa-tozimdi-qauynnyn-eki-turin-shygardy-19767/#gsc.tab=0);
«Климат өзгерісінен аграрлық өсімдіктердің түсімділігі 21%-ға кемиді» (https://islam.kz/kk/news/alem/klimat-ozgerisinen-agrarlyq-osimdikterdin-tusimdiligi-21-ga-kemidi-15050/#gsc.tab=0);
«Климат өзгерісі мен азық-түлікке сұраныс биологиялық түрлердің тіршілік ету ортасын 80 жылдың ішінде 23%-ға тарылтады» (https://islam.kz/kk/news/alem/klimat-ozgerisi-men-azyq-tulikke-suranys-biologiyalyq-turlerdin-tirshilik-etu-ortasyn-80-jyldyn-ishinde-23-ga-taryltady-14378/#gsc.tab=0);
«Адамзат күнделікті тұтынатын азық-түліктің үштен бірінен айырылады» (https://islam.kz/kk/news/arturli/adamzat-kundelikti-tutynatyn-azyq-tuliktin-ushten-birinen-aiyrylady-15250/#gsc.tab=0)