Ломбардқа Исламның көз қарасы қалай?
Ломбардқа Исламның көз қарасы қалай?
10 жыл бұрын 9225

Ассалаумағалейкум! Қазіргі таңда ақшадан қысылған жандар ломабрдқа барып, кейбір бағалы бұйымдарын өткізіп, қарызға ақша алып  жатады. Мүмкіншілігі туғанда жаңағы кепілге қойған бұйымын қымбаттау бағада қайта сатып алады. Осы шариғатта дұрыс па?

 

Уағалейкумуссалам Мақсат! Ломбард — жеке тұлғаларға жылжымалы мүлік кепілдігімен қысқа мерзімге қарыз беретін мекеме. Мүлік иесі өткізген затын келісім шартта көрсетілген уақыт ішінде «үстеме ақшамен» қайта сатып алуға құқылы. Егер белгіленген уақыт ішінде қайта сатып алмаған болса, ол мүлік сатылымға түседі.[1] Бұл әрекет «өсімге» жататындықтан, шариғатқа теріс. Олай болған себебі, ломбард берген қарызын үстеме ақшамен қайтару шартын қойып отыр. Ал, қағида бойынша, «Қарыз беруші берген қарызынан пайда көретін болса, бұл – өсім» делінген.[2]

Ақшадан қысылып, қарыз сұрауға мәжбүр болған жанның бұл халін олжа көріп, одан қосымша пайда түсіруді көздеу – Исламға жат әрекет. Өйткені, дінімізде өсімсіз қарыз беру – сауапты іс, ол «өзара жәрдемдесу» түсінігіне сүйенеді. Ал, мұқтаж жаннан пайда көрейін деген пиғыл «жәрдем көрсетуді» емес,  керісінше менмендік пен өзімшілдікті  арттырары сөзсіз. 


[1] http://ru.wikipedia.org/wiki/Ломбард
[2] Зухайли, Фәтәуа Муғасыра – 147 бет.

Абдусамат Қасым