Тыныс алуға көмектесетін, имплантацияланатын «желдеткіш» жасалды
|
Инженерлер өкпені жасанды жолмен желдетуге арналған роботты имплант жасап шығарды. Бұл жайында islam.kz порталы nature.com ақпарат көзіне сілтеме жасай отырып мәлім етеді. Массачусет технологиялық институтының (MIT) ғалымдары жұмсақ, роботтандырылған және имплантацияланатын желдеткіш ойлап тапты. Екі жұмсақ түтікке негізделген құрылғы жасанды бұлшықеттер сияқты жұмыс істейді және диафрагманың қозғалысын күшейтеді. Нәтижесінде имплантат науқастың «терең тыныс алуына» көмектеседі. Құрылғының негізі - шарларға ұқсайтын жұмсақ түтіктер. Олар диафрагманың астына имплантацияланады - кеуде қуысында орналасқан күмбез тәрізді бұлшықет, оның қозғалыстары қалыпты тыныс алуды қамтамасыз етеді. Түтіктер диафрагма арқылы орналастырылады және бұл бұлшықеттің екі жағында кеудеге бекітіледі. Сыртқы сорғымен үрленген кезде түтіктер жасанды бұлшықеттер сияқты әрекет етеді, диафрагманы итеріп, өкпенің кеңеюіне көмектеседі. Бұл ретте түтіктерді диафрагманың табиғи ырғағына сәйкес келетін жиілікте үрлеуге болады. Ғалымдар мұндай жүйенің әдеттегі желдеткішке қарағанда табиғи тыныс алумен үйлесетін артықшылығын атап өтті. Ол пациенттің орталық тыныс жолдары арқылы ауаны итеріп, оны өкпеге айдайтын оң қысым тудырады. Диафрагма, керісінше, теріс қысым тудырады. Бұлшық ет жиырылып, төмен қарай итергенде, ауа тартылатын немесе сорылатын «вакуум» пайда болады. Зерттеушілер бұл тарапта арнайы тәжірибе жүргізіп көрген екен: жануардың диафрагмасына түтіктерді имплантациялау және түтіктердің ұштарын бұлшықеттің екі жағындағы қабырғаларға хирургиялық жолмен бекіту арқылы анестезияланған доңызда аталмыш жүйені сынақтан өткізді. Содан соң жануардың оттегі деңгейін бақылап, олардың диафрагмаларының қалай жұмыс істейтінін бақылады. Зерттеушілер имплантацияланатын желдеткіштің доңыздың қанша тыныс алатынын немесе әр тыныс алғанда өкпе соратын ауа мөлшерін арттыратынын анықтады. Диафрагма мен жасанды бұлшықеттердің жиырылуы синхрондалған жағдайларда тыныс алуының айтарлықтай жақсарғаны байқалды. Мұндай жағдайларда желдеткіш диафрагмаға ауаны үш есе көп тартуға көмектесті. Әзірлеушілер бұл құрылғы ең алдымен ALS, бұлшықет дистрофиясы және басқа да жүйке-бұлшықет ауруларынан зардап шегетін науқастарда кездесетін,, яғни, созылмалы диафрагма дисфункциясы бар адамдардың қалыпты өмір сүруі үшін кеңінен қолданылады, деп санайды.