Кәрі құрлықтан сирек кездесетін жер металдарының мол кен орны табылды
|
Еуропаның солтүстігінде құрлық аумағынан алғаш рет сирек кездесетін жер элементтерінің қоры мол кен орны табылды. Бұл кен орны Қытайдан жеткізілетін бағалы металдарға деген тәуелділікті азайтады. Бұл кен орны он жыл ішінде игеріледі. Бұл жайында islam.kz порталы naked-science ақпарат көзіне сілтеме жасай отырып мәлім етеді. Сирек кездесетін жер металдары – пайдалы электрлік және магниттік қасиеттері бар 17 элементтен тұратын топ. Олардың ең танымалы - неодим, оның қорытпалары күшті магниттер алуға мүмкіндік береді. Неодим де, басқа сирек кездесетін металдар да кез келген заманауи жоғары технологиялық құрылғыларда қолданылады. Әдеттегі электрмен жүретін көлік аккумуляторына мұндай элементтердің шамамен бір келісі қажет, орташа жел генераторы - 600 келі. Сонымен қатар, мұндай металдар өте сирек кездеседі, сондықтан кейбір ғалымдар оларды астероидтарда өндіруді ұсынып отыр. Қытай сирек кездесетін металдардың әлемдік нарығында үстемдік етеді, өндірістің 60 пайыздан астамын құрайды; одан кейінгі орында 15 пайызбен АҚШ тұр. Еуропада мұндай әзірлемелер әлі де жоқ, мұндай бірінші жоба жақында Лапландияда ашылған кен орны болуы мүмкін. Бұл туралы шахталардың бірінің жанында құнды кен орындары орналасқан шведтік LKAB мемлекеттік компаниясы хабарлады. Пер Гельжер кен орны Лапландияда, темір кені белсенді түрде игеріліп жатқан ірі Кируна кенішінің жанынан табылды. Оның қоры кемінде миллион тонна сирек кездесетін металдардан тұрады, дегенмен барлау жұмыстары әлі де жалғасуда. Салыстырмалы түрде айтсақ, Қытайдың солтүстігіндегі ең ірі белгілі осындай кен орны Баян-Обода шамамен 40 миллион тонна бар – әлемдегі сирек кездесетін металдардың жартысы осында өндіріледі. Соған қарамастан Пер Гелджердегі қорлар айтарлықтай маңызды және Еуропадағы ең ауқымдысы. Бұл кен орны еуропалық өндірушілердің Қытайға кіріптарлығын азайтады, тасымалдау шығындарын және онымен байланысты атмосфераға бөлінетін парниктік газдар мөлшерін азайтады. Рас, LKAB атап өткендей, аталмыш кен орнын игеру үшін әлі 10-15 жыл қажет болады, алдымен барлау жұмыстары жүргізіледі.