Зерттеу: компосталатын пластиктің жартысынан көбі іс жүзінде биологиялық тұрғыдан ыдырамайды
|
Өндірушілердің кепілдіктеріне қарамастан, компосталатын пластиктің шамамен 60% жарты жылда ыдырамайды. Бұл жайында islam.kz порталы The Guardian ақпарат көзіне сілтеме жасай отырып мәлім етеді. Полигондарда бұл қалдықтар топырақ пен жерасты суларына түседі. Табиғатты қорғаудың бірден-бір жолы - пластикті мейлінше аз пайдалану. Бұл тұжырымды британдық ғалымдар 9,7 мың адам қатысқан «Үлкен компосттау тәжірибесі» кезінде жасады. Бұл тарапта зерттелген пластикалық фрагменттердің тек 34%-ы ғана бірнеше айдың ішінде толығымен ыдыраған. Қалғандары – ішінара ғана жоғалып кетті, олардың тек 11%-ы ғана ірі фрагменттерге емес, ұсақ бөлшектерге ыдырап кеткен. Ең қауіптісі – ұсақ пластиктер (микропластик). Сондай-ақ, адамдардың тек 10% -да биологиялық ыдырайтын пластикті үйде тиімді компосттайтын құралдар бар екені белгілі болды. Қалғандары, сірә, оны полигонға тастаған. Ол жерде қоқыстан көмірқышқыл газынан 80 есе қауіпті метан мен өзге де қатерлі парниктік газ бөледі.
Ұқсас материалдар:
"Мөлдір ағаш полиэтиленнің экологиялық таза баламасына айналуы мүмкін" (https://islam.kz/kk/news/gylym/moldir-agash-polietilennin-ekologiyalyq-taza-balamasyna-ainaluy-mumkin-17599/#gsc.tab=0);
«Қалдықсыз қайта өңдеу әдісі пластиктің көпшілігін экологиялық жағынан зиянсыз етеді» (https://www.islam.kz/kk/news/gylym/qaldyqsyz-qaita-ondeu-adisi-plastiktin-kopshiligin-ekologiyalyq-jagynan-ziyansyz-etedi-17483/#gsc.tab=0);
«Пластикті өңдеудің пайдасы болмай шықты әлемді құтқару үшін» (https://islam.kz/kk/news/alem/plastikti-ondeudin-paidasy-bolmai-shyqty-alemdi-qutqaru-ushin-16133/#gsc.tab=0);
«Әлемегі пластик қоқыстың тек он пайызы ғана өңделетін болып шықты» (https://islam.kz/kk/news/alem/alemegi-plastik-qoqystyn-tek-on-paiyzy-gana-ondeletin-bolyp-shyqty-16449/#gsc.tab=0);
«Бір жолғы емес, бірнеше рет пайдалануға болатын пластик шөлмектен қауіпті қосындылар табылды: олардың 70%-ы беймәлім қосындылар» (https://islam.kz/kk/news/arturli/bir-jolgy-emes-birneshe-ret-paidalanuga-bolatyn-plastik-sholmekten-qauipti-qosyndylar-tabyldy-olardyn-70-y-beimalim-qosyndylar-16415/#gsc.tab=0);
«Пластик пакет қағаз пакетке қарағанда экологияға зияны аз болып шықты» (https://islam.kz/kk/news/arturli/plastik-paket-qagaz-paketke-qaraganda-ekologiyaga-ziyany-az-bolyp-shyqty-15723/#gsc.tab=0);
«Суда іріп, ыдырап жоғалатын пластиктер» (https://islam.kz/kk/news/arturli/suda-irip-ydyrap-jogalatyn-plastikter-15771/#gsc.tab=0);
«Пластик пакеттен экологиялық дизелді отын алынды» (https://islam.kz/kk/news/gylym/plastik-paketten-ekologiyalyq-dizeldi-otyn-alyndy-16118/#gsc.tab=0);
«16 сағат ішінде пластикті ыдырататын фермент табылды. Пластикті қорек етіп қорытатын құрт табылды» (https://islam.kz/kk/news/madeniet/16-sagat-ishinde-plastikti-ydyratatyn-ferment-tabyldy-plastikti-qorek-etip-qorytatyn-qurt-tabyldy-16953/#gsc.tab=0);
"Пластикті бір тәулікте жоқ қылатын фермент табылды" (https://islam.kz/kk/news/gylym/plastikti-bir-taulikte-joq-qylatyn-ferment-tabyldy-16776/#gsc.tab=0);
«Пластикті залалсыздандырудың тағы бір тәсілі табылды» ( https://islam.kz/kk/news/gylym/plastikti-zalalsyzdandyrudyn-tagy-bir-tasili-tabyldy-15793/#gsc.tab=0);
«Микропластик миға да енуі мүмкін – зерттеу» (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastik-miga-da-enui-mumkin-zertteu-16096/#gsc.tab=0);
«Біз тұтынып жүрген азық-түлікке микропластиктің қалай енетінін білгіңіз келе ме» (https://islam.kz/kk/news/gylym/biz-tutynyp-jurgen-azyq-tulikke-mikroplastiktin-qalai-enetinin-bilginiz-kele-me-13863/#gsc.tab=0);
«Микропластиктен аса қауіпті бактерия табылып жа»ыр" (https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastikten-asa-qauipti-bakteriya-tabylyp-jatyr-15524/#gsc.tab=0);
«Микропластик супер бактерияларға қалай көмектеседі?» (https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastik-super-bakteriyalarga-qalai-komektesedi-15210/#gsc.tab=0);
«Микропластик бактерияның төзімділігін 30 есе арттырады» (https://islam.kz/kk/news/gylym/mikroplastik-bakteriyanyn-tozimdiligin-30-ese-arttyrady-15015/#gsc.tab=0);
"Микропластиктің далаға қарағанда үйде шоғырлану деңгейі жоғары болып шықты" (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastiktin-dalaga-qaraganda-uide-shogyrlanu-dengeii-jogary-bolyp-shyqty-15375/#gsc.tab=0);
«Микропластик адам организімінен де табылды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/mikroplastik-adam-organiziminen-de-tabyldy-14000/#gsc.tab=0);
«Топырақта тіршілік ететін организмдерге микропластиктің әсері» (https://islam.kz/kk/news/gylym/topyraqta-tirshilik-etetin-organizmderge-mikroplastiktin-aseri-14080/#gsc.tab=0);
«Қоршаған ортада ұзағырақ жатып қалған микропластиктің қандай қауіп төндіретіні айтылды» (https://islam.kz/kk/news/arturli/qorshagan-ortada-uzagyraq-jatyp-qalgan-mikroplastiktin-qandai-qauip-tondiretini-aityldy-14521/#gsc.tab=0);
«Өсімдіктер де пластикпен «қоректенетін» болып шықты» (http://islam.kz/kk/news/arturli/osimdikter-de-plastikpen-qorektenetin-bolyp-shyqty-13766/#gsc.tab=0);
«Пластикті өндіруге, қолдануға, импорты мен экспортына тыйым салынды» (https://islam.kz/kk/news/alem/plastikti-ondiruge-qoldanuga-importy-men-eksportyna-tyiym-salyndy-16996/#gsc.tab=0)