Әртүрлі: Мембранозды нефропатия ауруы жайлы не білеміз?
|
Мембранозды нефропатияны емдеуде уақыт және пациенттердің дәрігердің ұсынымдарын бұлжытпай орындауы маңызды. Бұл жайында baq.kz ақпарат көзімәлім етеді.
Мембранозды нефропатия – бүйрек капиллярларының қабырғаларында иммундық кешендердің шөгіп қалуынан туындайтын бүйрек шумақшасының зақымдануы. Бұл базальды мембраналар мен тамыр қабырғалары шумақшасының қалыңдауына және қабаттасуына әкеледі. Мембраноздық нефропатияның негізгі клиникалық көрінісінде нефротикалық синдром - бүкіл дененің ісінуі, несептегі ақуыздың және қандағы холестериннің жоғары болуы байқалады.
Нефролог дәрігер, кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ терапия бөлімшесінің меңгерушісі Лейла Мамедованың айтуынша, бүйрек шумақшасының зақымдануы бүйректің дұрыс жұмыс істеуіне кедергі жасап, оның жұмысының нашарлауына әкеледі. Сонымен қатар, зақымданған бүйрек шумақшалары ағзаның тамырлары мен тіндері арасындағы және қан ұюының теңгерімін сақтау секілді қызметтерді орындайтын қандағы ақуыздарды несепке өткізе бастайды. Ақуыздар зақымданған шумақшалар арқылы өтіп, несеппен шайылып кетеді, ағза ақуыздармен қамтамасыз етілетін қызметтерін жартылай жоғалтады.
Ағзаның тамырлары мен тіндері арасындағы сұйықтық теңгерімінің бұзылуы денеде, оның ішінде өкпеде, бауырда, бүйректе және ағзаның табиғи қуыстарында ісіктердің пайда болуына әкеледі. Қанның ұю жүйесіндегі дисбаланс бүйрек тамырларының тромбозына және өкпе артерияларының тромбоэмболиясына әкеледі, - дейді Лейла Мамедова.
Мембраноздық нефропатия әдетте идиопатиялық (бастапқы) болады, алайда:
- дәрілерді қабылдау, мысалы пеницилламин, стероидтық емес қабынуға қарсы препараттар;
- инфекциялар (вирустық В немесе С гепатиті, сифилис, АИТВ);
- аутоиммундық аурулар (жүйелі қызыл жегі);
- тиреоидит – қалқанша безінің зақымдануы;
- обыр және паразитарлық аурулар (безгек, лейшманиоз) секілді себептердің нәтижесінде қайталанба болуы мүмкін.
Мембраноздық нефропатияның пайда болуының бастапқы себебі көп жылдар бойы белгісіз болды. Бірақ, ғылыми зерттеулердің барысында идиопатиялық мембраноздық нефропатия кезінде шумақшалардың белгілі бір құрылымдық элементтеріне, оның ішінде тромбоциттердің жандану факторы – А2 фосфолипаздар рецепторларына аутоимундық агрессияның болатындығы анықталды. Нәтижесінде иммунитет өз ағзасының тіндерін зақымдап, шумақшалардың құрылымдық тұтастығының бұзылуына әкеледі.
75% жағдайда мембраноздық нефропатия бастапқы, ал 25% жағдайда – қайталама болады. Мембраноздық нефропатия көбіне ер адамдарда туындайды, әйелдер бұл ауруға сирек шалдығады. Ауру жиілігі 30-дан 60 жасқа дейінгі адамдарда кездеседі.
Мембраноздық нефропатия сонымен қатар беттің, аяқтың, іш және өкпеқап қуысы, кейде бүкіл дененің ісінуі, артериялық қан қысымының жоғарылауы; тәбеттің төмендеуі; несептің тәуліктік мөлшерінің өзгеруі; бастың ауруы, бас айналу, лоқсу; жалпы әлсіздік және шаршағыштық секілді көріністер береді. Ісік пайда болу және несеп талдауында өзгерістер (ақуыздың болуы) анықталған жағдайда шұғыл түрде нефролог дәрігерге қаралған дұрыс.
Осы ауруды емдеуде уақыт және пациенттердің дәрігердің ұсынымдарын бұлжытпай орындауы маңызды. Егер мембраноздық нефропатия ерте деңгейінде анықталып, науқастар қажетті емді дер кезінде қабылдаса, онда бүйрек шумақшаларында қайтымсыз өзгерістердің дамуының тоқтатылуы мүмкін болады. Қандай да бір себептермен уақыт өтіп кетсе және пациенттер ем қабылдамаса, онда шумақшалар өзінің функциясын жоғалтуы мүмкін. Ал бүйректің өзінің негізгі функцияларын жоғалтуы өмір сүру сапасының нашарлауына әкеледі. Бұл науқастар бұдан әрі бүйрек толықтырғыш еміне: гемодиализ және бүйрек трансплантациясына мұқтаж болып қалады.
Симфизит дегеніміз не және оны қалай емдейді?
Симфизит - бұл жүкті әйелдерде жыныс сүйектері арасындағы шеміршектер босап, бүйірлеріне әдеттегіден көп созылған кезде пайда болатын жағдай. Бұл жайында stan.kz ақпарат көзі мәлім етеді.
Статистикаға сүйенсек, 300 жүктіліктің 1 жағдайы немесе одан да жиі кездеседі.
Ең көпкездесетін симптомы - жамбастың ыңғайсыздығы немесе ауыруы. Ауырсыну тікелей лобикалық артикуляция орнында болады. Сондай-ақ, арқадағы, іштің төменгі бөлігіндегі, жамбас пен бөкселердегі және мықын буындарындағы ауырсыну шағымдары жиі кездеседі. Ауырсыну деңгейі орташа ыңғайсыздықтан ауыр және ұзаққа созылған ауырсынуға дейін болуы мүмкін. Симфизиттен зардап шегетіндердің жүрістері «үйректің жүрісі» секілді өзгеруі мүмкін.
Олар баспалдақпен көтерілуде, жамбасты бүйірге қарай жылжытуда, физикалық жүктеме кезінде және күнделікті жұмыс кезінде ауырсынуды және ұзақ тұрып тұруы қиындауы мүмкін.
Неліктен болашақ аналардың (сөздің тура мағынасында) баласына жүкті кезеңі ауыр өтетіні әлі күнге дейін белгісіз.
Бірақ, ғалымдар бұл процеске әсер етуі мүмкін екі факторды анықтады:
- кальций мен фосфор алмасуының бұзылуы, Д витаминінің жетіспеушілігі;
- релаксиннің шамадан тыс өндірілуі: лобикалық артикуляцияның байламдарын босаңсытатын зат.
Сондай-ақ, лобикалық артикуляцияның созылуының және сүйектерінің қатты алшақтауының себептері:
- Жүктіліктің және босанудың көп болуы;
- әйелдің жүктілікке дейінгі жамбас жарақаты;
- сүйектер мен буындардың тұқым қуалайтын аурулары;
- ұрықтың үлкен болуы (4 кг-нан жоғары);
- артық салмақ;
- қозғалыссыз немесе ұзақ отыруға негізделген өмір салты.
Алдыңғы жүктілікте симфизитпен ауырған әйелдерде ауруға бейімділік сақталады.
Егер жүкті әйелде ішектің сүйегі ауырса, ол туралы гинекологқа айтуы керек. Дәрігер тексеріп, қосымша ем тағайындайды:
- Ультрадыбыстық зерттеу. Бұл ұрыққа зиян келтірмейтін қауіпсіз әдіс. Дәрігер асқазан сүйектерінің арасындағы қашықтықты (диастазды) есептеп, шеміршек тіндерінің жағдайын бағалайды.
- Рентгенография. Жүкті әйелдердің ұрыққа қауіпті сәулеленуіне байланысты симфизит диагнозын қою үшін сирек қолданылады. Бірақ, суретті кейінірек бала толық қалыптасқан кезде немесе босанғаннан кейін алуға болады. Рентгенограммада асқазан сүйектерінің сәйкессіздігі айқын көрінеді.
- МРТ. Жүктілік кезінде және жамбастың босанғаннан кейінгі кезеңінде лобикалық артикуляцияның байламдарының үзілуін диагностикалау әдісі. Егер шеміршек деструкциясы болса, оның дәрежесін анықтауға мүмкіндік беретін симфизитке қауіпсіз диагноз қоюға мүмкіндік береді.
- Қанның биохимиялық талдауы. Дәрігер патологияның метаболикалық бұзылулармен байланысын анықтау үшін қандағы кальций мен магнийдің деңгейін зерттейді.
Симфизит қалай емделеді?
Жүктілік кезіндегі симфизитті емдеу үшін келесі әдістер қолданылады:
Дәрілер. Кейбір жағдайларда кальций мен магний қоспалары көмектеседі. Ауырсынуды азайту үшін стероидты емес қабынуға қарсы препараттар қолданылады.
Таңғыш (бандаж). Біріктірілген таңғышты қолдану іш пен белге көмектеседі, жамбасқа түсетін ауырлықты азайтады, ішектің ауырсынуын басады және босану кезінде симфиздің ыдырау қаупін азайтады.
Кейде жүкті әйелдің симфизитімен лобикалық буынның жарақаттануын болдырмау үшін кесар тілігі жасалады. Бірақ, мұндай операция бәріне жасалмайды, егер патология МРТ-да шеміршектің бұзылу белгілерімен біріктірілген болса, әйелде жамбасты тар немесе басқа аурулары бар болса, онда табиғи жолмен босану мүмкін емес.