Ұлы табиғин, дін ғұламасы Хасан әл-Басри (Алла оны рақымына алсын) мынадай терең мағыналы сөз қалдырған:

«Сабыр – жәннат қазыналарының бір қазынасы. Шындығында, адам баласы бар игілікке, толық жақсылыққа бір сәт сабырлық танытудың арқасында қол жеткізеді.»

Бұл қысқа ғана нақыл сөздің ішінде тұтас бір өмірлік бағдар, рухани тәрбие мен имани тереңдік жатыр. Өйткені сабыр (төзімділік) – жай ғана тағдырға бағынып, үнсіз төзу емес, ол – жүректің Аллаға мығым байлануы, ақылдың асығыстықтан сақтануы және нәпсінің шектен шығуына батыл тосқауыл болуы.

1. Сабыр – таусылмайтын асыл қазына

Хасан әл-Басри сабырды «Жәннат қазынасы» деп атады. Қазына дегеніміз – уақыт өткен сайын құны жоғалмайтын, керісінше, сақталған сайын құндылығы артатын, ең қиын сәтте пайдасы тиетін асыл дүние.

Дүниелік байлық адамды алдап, көзді ашып-жұмғанша жоқ болып кетуі мүмкін. Ал сабыр – адамды Жаратушыға жақындатады, күнәдан қорғайды әрі ақыретке ең сенімді азық болады.

Сабыр еткен жан сырт көзге жеңілгендей немесе әлсіздей көрінгенімен, ішкі дүниесінде нағыз жеңіске жетеді. Себебі, ол өз нәпсісін жеңді, ашуын ауыздықтады, қорқынышына қарсы тұрды. Өз нәпсісін жеңген адам – шын мәніндегі батыр, рухани тұрғыдан күшті адам.

2. Бір сәттік сабыр – бар жақсылықтың басы

Дана ғұламаның «бір сәт сабыр» деп ерекше атап өтуі – адам өміріндегі шешуші сәттердің тым қысқа болатынын меңзейді.

• Ашудың буына берілмеу: Ашу кернеп, ыза қысқан сәтте бір дем жұтып, сәл кідіріп, бір сәт сабыр етсе – ол үлкен күнәдан, өкінішті сөзден, ұзаққа созылатын жанжалдан аман қалады.

• Үмітсіздік шегіндегі төзім: Бар мүмкіндік таусылып, үмітсіздікке бой алдырар сәтте, тіпті аз ғана уақыт сабыр етсе – Аллаһ Тағаланың көмегіне жол ашылады. Себебі, жеңіс пен жеңіліс арасындағы арақашықтық өте жұқа болады.

• Харамнан бас тарту: Кейде адам харам іске бір қадам қалғанда тоқтай алса, бір сәт сабыр етсе – өмір бойғы өкініштен құтылады.

Сол бір сәттік төзімділік – адамды тек жеке басының ғана емес, тұтас отбасының, қоғамның игілігіне апаратын үлкен жақсылықтың бастауы болуы мүмкін.

3. Сабыр – иманның өлшемі

Ислам ғұламалары «сабыр – иманның жартысы» деп бекер айтпаған. Өйткені иман тек намаз бен оразада ғана емес, ол – Алланың сынағы кезінде, қиындықта, әділетсіздік көргенде де көрініс табады.

Сабыр еткен жүректе – тәуекел бар, ал тәуекел – Аллаға деген шынайы сенімнің, толық мойынсұнудың белгісі.

Сабырсыз адам жақсылық пен жеңісті асығыс күтеді, ал асығыстық көбінесе қателікке, өкінішке апарады. Ал сабырлы адам нәтиженің қай уақытта болатынын Алланың еркіне қалдырып, себебін жасауды тоқтатпайды. Сол үшін оның жүрегі тыныш болады, ішкі үйлесімі бұзылмайды.

Қорытынды: 

Хасан әл-Басридің бұл дана сөзі бізге мынаны үйретеді: Толық игілікке жету үшін кейде ұзақ жылдар емес, бір ғана сәт сабыр ету, бір сәт нәпсіні жеңу жеткілікті. Сол бір сәт – адамның өзін ұстай алған, Алланы еске алған, нәпсісіне ермеген уақыты.

Ендеше, сабырды әлсіздік пен дәрменсіздік деп емес, жәннатқа апарар ең сенімді әрі асыл қазына деп тануымыз керек. Өйткені ақырында сабыр еткен жан ешқашан ұтылмайды.