Періштелер – нұрдан жаратылған рухани болмыс. Пайғамбарымыздың хадисінде: «Періштелер нұрдан жаратылған...»[1] – делінген.
Періштелер адамнан бұрын жаратылған. Олардың өздеріне тән денелері бар. Олар адамдар секілді ішіп-жеуге, ұрпақ көбейтіп, көбеюге, шаршап-шалдығып, ұйықтауға мұқтаж емес. Жынысқа бөлінбейді. Қызғану, ашулану, ренжу, тәкаппарлану сияқты жаман сипаттар олардың пәк дүниесінен аулақ. Олар үнемі Ұлы Жаратушыларына ғибадат жасайды. Ғибадат – олардың қорегі. Олар Алланың бұйрықтарын бүге-шігесіне дейін бұлжытпай, айна-қатесіз орындайды. Олар ешқашан күнәнің кішісін де, үлкенін де жасамайды. Барлық күнә атаулыдан қорғалған. Құранда:
﴿... وَمَنْ عِندَهُ لَا يَسْتَكْبِرُونَعَنْ عِبَادَتِهِ وَلَا يَسْتَحْسِرُونَ * يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَلَا يَفْتُرُونَ﴾
«Оның жанындағылар (періштелер) Ұлы Жаратушыларына ғибадат жасаудан бас тартып, паңданбайды және құлшылық жасаудан шаршамайды. Олар жалығып, шаршамастан күндіз-түні Алланы (күллі кемшілік атаулыдан пәктеп) тәсбих етеді».[2]
﴿...لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ﴾
«Періштелер Алланың бұйырған нәрселеріне қарсы шықпайды және не бұйырылса соны қалтқысыз орындайды»,[3] – делінеді.
Періштелер Алланың рұқсатымен әр түрлі бейне-пішінге кіре алады. Періштелер пайғамбарларға негізгі бейнелерімен және басқа да бейнелерімен көрінген. Мысалы, Жебірейіл періште Пайғамбарымызға және жанындағы сахабаларға жолаушы кейпіндегі адам бейнесінде көрінген.[4] Ибраһимге қартайған шағында Алла тарапынан сәби берілетінін сүйіншілеп келген періштелер де адам бейнесінде келгендіктен, Ибраһим (а.с.) оларды қонақ етпек болып арнайы тамақ дайындатады. Бірақ олардың тамақ жемей отырғандарын көрген уақытта жүрегіне үрей ұялайды. Кейіннен барып олардың сөздерінен періште екенін аңғарады[5].
Алла Тағала періштелерге адамның қолынан келмейтін қабілеттер мен мүмкіншіліктер берген. Олар аз ғана бір мезеттің ішінде ұзақ жерлерге жылдам барып келе алады. Таудай ауыр жүктерді көтеретіндей күш-қуатқа ие.
Құранда және пайғамбарымыздың хадистерінде періштелердің қанаттары жайлы әңгіме қозғалады. Бірақ олардың қанаттарының қандай қанат екені бізге беймәлім. Періштелердің жаратылысы мына дүниедегі жаратылыстарға ұқсамағандықтан олардың қанатын дәлме-дәл құстардікіне, яки басқа нәрселерге ұқсайды деп айта алмаймыз.