Ғалымдар тығыздығы мен өнімділігі жоғары әрі энергияны тұтыну деңгейі жоғары деректерді сақтауға болатын құрылғы әзірледі. Бұл жайында islam.kz порталы Science Advances мерзімді басылымына сілтеме жасай отырып мәлім етеді. Әлемге әйгілі Кембридж университеті жетекшілік ететін зерттеушілер тобы деректерді адам миындағы синапстарға ұқсас етіп өңдейтін құрылғы жасап шығарды. Компьютер жадысының жаңа құрылымы өнімділікті айтарлықтай жақсарта алады және телекоммуникациялық технологияның тұтынатын энергияны азайтады. Құрылғы резистивті жад (RRAM) деп аталатын технологияны пайдаланады. Кәдімгі есте сақтау құрылғылары екі күйде болуы мүмкін: бір немесе нөл. Дегенмен, жұмыс істейтін резистивті-қосқыш жад құрылғысы әртүрлі күйлердің ауқымын үздіксіз қабылдауға қабілетті келеді. Бұл құрылғы гафний оксидіне, жартылай өткізгіштер өнеркәсібінде бұрыннан қолданылған оқшаулағыш материалға және электрондардың өтуіне мүмкіндік беру үшін көтеруге немесе түсіруге болатын, шағын, өздігінен жиналатын кедергілерге негізделген. Атом деңгейінде гафний оксидінің құрылымы жоқ, ал гафний мен оттегі атомдары кездейсоқ араласады, бұл фактор жад қолданбалары үшін пайдалануды қиындатады. Дегенмен, зерттеушілер гафний оксидінің жұқа қабықшаларына барий қосқанда композициялық материалда гафния оксидінің жазықтығына перпендикуляр кейбір ерекше құрылымдар пайда болатыны анықтады. Бұл тік барийге бай «көпірлер» жақсы құрылымдалған және айналадағы гафний оксиді құрылымсыз болып қалатын кезде электрондардың өтуіне мүмкіндік береді. Бұл секіргіштер құрылғының контактілеріне сәйкес келетін жерде электрондар еңсере алатын энергетикалық кедергі жасалады. Зерттеушілер бұл тосқауылдың биіктігін қалауынша басқара алды, яғни, ғалымдар қалағанынша өзі белгілей алады, бұл жайт өз кезегінде композициялық материалдың электрлік кедергісін өзгертеді. «Бұл материалдың екі күйі бар кәдімгі жадыдан айырмашылығы - бірнеше күйде болуына мүмкіндік береді», - дейді ғалымдар. Олардың пайымдауынша, мұндай материалдардағы ақпаратты сақтаудың тығыздығы дәстүрлі сақтау құрылғыларына қарағанда 10–100 есе жоғары. Аталмыш зерттеуге атсалысқан Маркус Хелленбранд есімді ғалымның айтуынша, мұндай матеериал мидағы синапс сияқты жұмыс істей алады. Ақпаратты бір ғана жерде сақтап, өңдей алады. Миға тән қасиетке ие мұндай материалдың жылдам дамып келе жатқан жасанды зерде мен машиналық оқу саласында болашағы зор.