Көлеңкелі экономиканы азайту, құрылыс барысына мониторинг жүргізуді күшейту, бюджет қаражатын оңтайлы пайдалану мақсатында Қаржы министрлігі құрылыс бойынша мемлекеттік сатып алуларды қазынашылық сүйемелдеуді енгізуді ұсынды. Бұл туралы Премьер-Министр Бақытжан Сағынтаевтың төрағалығымен өткен Үкімет отырысында қаржы министрі Бақыт Сұлтанов баяндады.

Министрдің айтуынша, ұлттық статистика органдарының ресми мәліметтері бойынша Қазақстанда көлеңкелі экономика көлемі ІЖӨ-нің 20% кем емес. Оның басты құраушыларының бірі мемлекеттік сатып алулар кезінде жалған кәсіпорындар арқылы қаражатты қолма-қол ақшаға айналдыру арқылы бюджет қаражатын жұмсаумен байланысты қылмыстар болып табылады. Мұндайда бөлінген ақша қаражатының үштен бір бөлігі «құрылыс» және «сауда» салаларына тиесілі.

Бюджет заңнамасы мен мемлекеттік сатып алулар туралы заңды бұзудың басым үлесі құрылыс саласына тиесілі. МКК мәліметтері бойынша 2016 жылы 380 қылмыстық істің 115-і құрылыс саласына тиесілі, бұл 30,2% құрайды.

Жоғарыда аталған олқылықтарды жою мақсатында құрылыс бойынша мемлекеттік сатып алуларды қазынашылық сүйемелдеу енгізіледі, бұл төлемдердің айқындығы, салықтың толық төленуін, құрылыс сапасын бақылауды, бюджет қаражатын мақсатты пайдалануды, қазақстандық құрауышты бақылауды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.  

«Құрылыс саласында мемлекеттік сатып алуларды қазынашылық сүйемелдеу тетігі мемлекеттік органдармен, бизнес қауымдастығымен халықаралық тәжірибені және квазимемлекеттік және банк секторындағы есепшоттарды бақылаудың қолданыстағы тетіктерін талқылауды ескерумен әзірленді», — деп атап өтті Б.Сұлтанов.

Халықаралық тәжірибені ескерумен алғаш рет тәжірибеге жобаны басқаратын супервайзерлер (инжинирингтік компаниялар) қызметтері тартылатын болады, олар құрылыс сапасын ғана емес, барлық шығындардың негізді жұмсалуын қадағалайды.

Биыл бұл тетік үш аймақта (Астана қаласында, Ақмола және Қарағанды облыстарында) апробацияланатын болады. Қазынашылық сүйемелдеуді енгізу бойынша Жол картасы бекітілді. Пилоттық жобаны енгізу қорытындылары бойынша құрылыс саласында мемлекеттік сатып алуларды қазынашылық сүйемелдеуді нормативтік бекіту үшін ҚР заңнамасына түзетулер пысықталатын болады, деп түйіндеді сөзін министр.